Herkese Selamlar,

Bu yazıda Linux sistemlerde kullanabileceğimiz temel komutlar ve tuş komutlarından bahsedeceğim. Burada vermiş olduğum komutların hepsi Uçbirim, Konsole vb. komut satırı pencereleri üzerinden veya X-windows altındaki bir terminal programından (x-term, rxvt, aterm gibi) çalışmaktadır.

Fakat burda vereceğimiz tuş komutlarının bazıları komut satırı pencerelerine özgüdür ve x-altında pencere yöneticinize göre farklı hareket etmektedirler.

Uçbirim ya da orijinal adıyla GNOME Terminal, GNOME masaüstü ortamının komut satırı aracıdır.

Bir pencere yöneticisi üzerinden komut satırına bağlanan GNOME Terminal gibi yazılımlar genel olarak “uçbirim” olarak ifade edilmektedir. Bu yazılımlar aynı zamanda “konsol, kabuk, terminal” gibi terimlerle de anılırlar.

Konsole, KDE projesi kapsamında geliştirilen klasik bir uçbirim öykünücüsüdür. Konsole uçbirimini diğer uçbirimlerden ayıran özelliği neredeyse sıfırdan yazılmasıdır (xterm veya rxvt bazlı değildir).

Komut Satırı Kısayol Tuşları

Komut Açıklama Ctrl + Alt + F1 Bir sonraki terminale geçmektedir. Ctrl + Alt + T Terminal ekranını açar. Ctrl + Shift + W Terminal ekranını kapatır. Ctrl + A İmlecin bulunduğu komut satırında, imleç en başa gider. Yazılar silinmez. Ctrl + E İmlecin bulunduğu komut satırında, imleç en sona gider. Yazılar silinmez. Alt + F İmlecin bulunduğu kelimenin sonuna gider. Alt + B İmlecin bulunduğu kelimenin başına gider. Ctrl + F İmlecin bulunduğu karakterin önündeki karaktere gider. Ctrl + B İmlecin bulunduğu karakterin arkasındaki karaktere gider. Ctrl + U İmlecin bulunduğu yerden satırın başına kadar ki kısmı keser(panoya ekler.) Ctrl + Y Terminalde son kestiğimizi imlecin bulunduğu yere yapıştırır. Ctrl + W İmlecin bulunduğu kelimenin öncesini siler, bulunduğu kelime dışındaki diğer kelimeleri silmez. Ctrl + K İmlecin bulunduğu yerden satırın sonuna kadar ki kısmı keser(panoya ekler.) Alt + T Bu kısayol tuşu, imleç boşluktaysa kendisinden önceki iki kelimeyi ya da imleç kelimenin üzerindeyse üzerinde bulunduğu kelimeyi ve önceki kelimeyi yer değiştirir. Alt + L İmleçten sonraki bütün harfleri küçük harf(lowercase) yapar. Alt + U İmleçten sonraki bütün harfleri büyük harf(uppercase) yapar. Alt + C İmlecin üzerinde bulunduğu harfi büyük yapar ve imleç kelimenin sonuna gider. Alt + D İmlecin üzerinde bulunduğu harf ile beraber kelimenin sonuna kadar keser. Alt + . Önceki komuttaki son kelimeyi yazdırır. Ctrl + T İmleçten önceki iki karakteri yer değiştirir. Ctrl + R Önceden kullandığınız komutları aratır. Ctrl + G Ctrl + R'deyken bulduğunuz komuta girmeden direk çıkar. Ctrl + J Ctrl + R'deyken bulduğunuz komutu çalıştırmadan kopyalamanızı sağlar. Değişiklik yapabilirsiniz. Alt + R Ctrl + R'deyken bulduğunuz komut değiştirdiysek, değişiklikten önceki haline geri getirir. Bir daha bu kısayolu kullanırsak yaptığımız değişikliğe döner. Ctrl + P Geçmişte kullanılan komutları geriye doğru komut satırına getirir. Yukarı tuşu ile aynı işlevi görür. Ctrl + N Komut geçmişinde ileri doğru gitmemizi sağlar. Aşağı tuşu ile aynı işlevi görür. Ctrl + L Ekranı temizler. Clear komutu ile aynı işlev. Ctrl + Alt + F7 Daha önceden açmış olduğunuz sonra CTRL + Alt + F1 ile çıktığınız X oturumuna geri döner. Ctrl + Alt + Del Sistemi kapatıp reboot (baştan başlatmak) etmek anlamına gelir. Konsoldaki shutdown (kapat) komutu gibi davranır. Reset (Sıfırlama) tuşuna basmayıp bunu tercih etmeniz gerekir. Ctrl + C Mevcut komutu durdur. Genelde konsoldaki basit komutlar için kullanılır. Ctrl + D Eğer sizden girdi kabul eden bir konsol komutundaysanız dosya sonu (EOF) yollar, promptaysanız logout olursunuz. O yüzden iki defa basmayın.(Geçerli kabuk oturumundan çıkar.) Ctrl + S Uzun çıktı içeren komutların çıktı vermesini durdurur. Komut çalışmaya devam eder. Ctrl + Q Ctrl + S'den sonra kullanılırsa komutun çıktı vermesini sağlar. Ctrl + Z Çalışmakta olan komutu duraklatır. Duraklatılan komut bg ile arka planda çalışır. fg ile ön planda çalışır. jobs ile duraklatılan programlar görünür. Shift + Insert Yapıştırma işlemini klavyeden yapar.